Paplajahan Ilmu TIK antuk Manguningin Teges Cyber Security
Om Swastiastu,
Mariceda sane rauh saking pihak
sane nenten berkepentingan antuk aspek confidentiality
luir ipun :
Yening
semeton manengkedang antuk aspek availability, puniki cihna sane dados
katerapang :
Paplajahan Ilmu TIK antuk Manguningin Teges Cyber Security, Ring dinane mangkin, tiang jagi ngabaktayang artikel sane maunteng Ilmu TIK (Teknologi Informasi miwah Komunikasi) sane ten wantah artikel puniki kasurat nganggen Bahasa Bali. Antuk daging pikayunan, ngiring wacen artikel puniki ring sor.
Perkembangan
internet sane mangkin ngangsan ngelimbak maju. Akeh informasi sane ka-unggah
ring internet sanget mudah kewaris. Ring aab jagate mangkin iraga sareng sami ngebagiaang
informasi kadi polih mangunggah status (story)
antuk punapi sane kerasayang, aktivitas sane kakaryanin, kahananne mangkin
miwah sane lianan ring media sosial sakadi facebook, twitter, Instagram, miwah makarya
vlog ring youtube. Saantukan sane lianan, iraga pun biasa matumbasan ring pasar
online (daring) sakadi nganggen aplikasi tokopedia, bukalapak, lazada, miwah
aplikasi sane lianan. Pasar online puniki ngemudahang dwaning proses
transaksi/matumbasan online miwah polih variasi pembayaran (mebayahan)
ngawinang perubahan prana urip ring masyarakat. Durung malih wenten teknologi
anyar sane mawastan “Internet of Things”
(IoT) sane mekardi barang-barang (aran) elektronik dados kamonitor miwah
ka-kandaliang saking internet.
Ilustrasi IoT. Gambar kaketus saking : pontas.id
Nanging napi
sane dados kemudahan internet sane mangkin nika mariceda (bahaya) sakadi malih malware, pencurian data, percobaan
hacking, miwah sane lianan. Lantas, sapunapi iraga prasida manerepti (mengamankan)
saking ancaman punika? Malih wenten sane mawasta Cyber Security. Kruna Cyber
(Siber) yening keselehin manut ring KBBI (Kamus Besar Bahasa Indonesia) nika mateges
“sistem komputer dan informasi”. Ngelantur nika kruna “Security” (Sekuriti) sane mateges “keamanan, kebebasan dari bahaya, atau kekhawatiran”. Yening kaiket dados
siki, kruna Cyber Security maderbe arti teknologi, proses, miwah prakitk sane karancang melindungin jaringan
komputer, program, data pribadi saking serangan,
kerusakan utawi akses sane nenten sah.
Cyber
Security puniki malindungin indik informasi-informasi sane kaunggah ring
internet utawi data pribadi soang-soang saking serang Cyber Attack sane mungguh
wegig miwah nenten becik. Ring Cyber Attack niki wenten soroh-soroh sane patet
kalindungin minab antuk kerahasiaan (confidentiality), integritas (integrity),
miwah ketersediaan (availability) data.
Prinsip Dasar Manut ring Keamanan Informasi.
Keamanan Informasi kakepah dados
tigang soroh luir ipun aspek Kerahasiaan (Confidentiality), aspek Integritas
(Integrity), miwah Ketersediaan data (Availability).
- Confidentiality
Gambar kaketus saking : merdeka.com
Teges confidentiality pateh teken
kerahasiaan yening katerjemahang ring Bahasa Indonesia. Kerahasiaan puniki
manut napi sane informasi sane kaduwé ring internet/database punika hal
sane rahasia apang nenten ketundik olih anak lianan sane culig, anak sane
nenten berkepentingan ten nyidayang mengakses datane mangkin. Yening cingakin,
akeh organisasi/perusahaan sane ketah menganggen klarifikasi antuk akses
informasi/data sane kaderbe. Klarifikasi punika wantah anggen internal use only (hanya digunakan untuk
lingkungan internal perusahaan) saantukan data-data pegawai, rencana
perusahaan, finansial, business process, msl.
- Password strength. Kata sandi sane keanggen nenten wikan/(lemah ring Bahasa Indonesia), aluh ban katebak olih anak lianan.
- Kesusupin antuk malware (virus sane ngabuat backdoor ka sistem utawi mangumpulang informasi pengguna).
- Social Engineering (pengguna kabogbogin olih cracker/attacker sane manyamar dados agen/pihak asli ados mangumpulang informasi pribadi sane vital).
Cara sane ketah keanggen prasida
manerepti aspek confidentiality antuk
manerapang sistem enkripsi. Enkripsi punika marupa teknik sane keanggen
mangubah berkas/data/informasi saking wangun kamengerti (plaintext) dados wangun sane nenten kauningin (ciphertext) mekada cracker/attacker sukil ngamolihang informasi
data pribadi iraga soang-soang.
- Integrity
Gambar kaketus saking : windowsreport.com
Integrity keaptiang antuk data sane
nenten karubah saking data asli olih pihak-pihak sane nenten bertaggung jawab, minakadi
konsistensi, akurasi, miwah validitas data luir ipun terjaga. Sane mawasta integrity niki mautsaha
memproteksi data saking ancaman serangan cracker/attacker.
Integrity dados kamargiang sakadi :
- Menerapang strong encryption ring media penyimpanan miwah transmisi data.
- Manerapang strong authentication miwah validation ring sebilang akses akun/login. Authentication miwah validation kaaengen menjamin legalitas mawit akses sane kalaksanayang.
- Manerapang access control sane ketat ka sistem, luir ipun sakadi manerapang pembatasan hak akses. Contonyane nenten makesami akun sane dados mengedit, menghapus, utawi manyurat ring sekancan dokumen.
Conto sane elah pun mengartiang sistem integrity puniki indik keamanan informasi punika pengiriman surat.
Nyoman Arya mangirim surat ka Putu Bayu, nanging tatkala mangirim surat ring
tengah jalan Tu Ngurah mengganti isi suratnyane ngeraris wawu surat punika
kakirim ka Putu Bayu. Putu Bayu menarka isin surat punika jakti saking Nyoman
Arya sakewanten suratnyane sampun kagubah olih Tu Ngurah. Parindikan puniki
matujuang aspek integrity saking surat sane kakirim olih Nyoman Arya sampun kasusupin
antuk pihak sane nenten matanggung jawab.
- Availability
Gambar kaketus saking : melekduniait.blogspot.com
Availability maderbe arti ngaprisidayang
sumber daya sane keakses olih pengguna pidan kemanten. Data availability
matetujon dados suatu kesiapan yening pengguna ngamerluang data sane indik
karereh/respon secara langsung. Runtuhne
aspek availability saking sistem, midep kerana faktor kesengajaan miwah faktor accidental (sengkala).
Faktor kesengajaan bisa sakadi serangan Denial of Service (DoS), malware, utawi
cracker/attacker. Antuk faktor accidental (kecelakaan) bisa kerana hardware
failure (nenten berfungsi becik hardware/perangkat keras sane keanggen),
konsleting listrik, kebakaran, blabar, linuh, miwah petaka sane lianan.
- Disaster recover plan (Maduwe cadangan genah miwah resource (sumber daya) yening wenten petaka ring sistem).
- Redundant hardware (misal maduwe akeh power supply).
- RAID (Data backup ring sekancan hard disk penyimpanan).
- Data backup (semeton rutin backup data sane kagelahang).
Conto runtuhne aspek availability inggih
punika platform distribusi media sosial sane ageng ring jagate sakadi facebook,
twitter, miwah sane lianan nenten dados keakses utawi server down olih serangan-serangan
Distributed Denial of Service (DDoS).
Asapunika artikel sane tiang jagi
kebaktayang. Niki manut unteng Ilmu TIK (Teknologi Informasi miwah Komunikasi) tatkala
yening wenten iwang, utawi semeton nenten uning wantah artikel titiang sane
kasurat ring ajeng. Titiang nunas ampura. Semeton dados request artikel manut
nganggen Bahasa Bali, surat kemanten ring kolom komentar utawi menu layanan
chat ring sor puniki.
Om Santih, Santih, Santih, Om.
No comments :
Post a Comment